Θα μπορούσαμε απλώς να μιλήσουμε για κρίση στο θέατρο, αλλά αυτό μοιάζει σαν να λέμε ότι το φθινόπωρο βρέχει. Στην πόλη των 2.000 παραστάσεων (υπολογίζουμε στο περίπου) όπου όποια πόρτα και να ανοίξεις όλο και κάποια ομάδα θα «δίνει το αγώνα της», είναι αναμενόμενο να γίνονται συζητήσεις. Κάθε χρόνο τα ίδια. Και χειρότερα… Οπότε πού να αποδώσουμε φέτος την σαφώς διαμορφωμένη τάση που θέλει τα θέατρα να λειτουργούν και σαν μουσικές σκηνές;

Αν κάποτε το «Πόρτα» έκανε την διαφορά (οι Δευτέρες ήταν αφιερωμένες στη μουσική) κι αν το νεώτερο Skrow το έχει δοκιμάσει κάποιες φορές (το μουσικό πρόγραμμα για το 2019 δεν έχει ανακοινωθεί) υπάρχουν πάμπολλα παραδείγματα άλλων θεάτρων που αυτές τις μέρες προσπαθούν και… μουσικά: Στο «Πορεία» τα Κυριακάτικα πρωινά έχουν δει Κοντραφούρη και Χάιγκ Γιαζιτζιάν, στο «Εμπορικόν» ανεβαίνει (9/3 και 16/3) η επιτυχημένη συνεργασία Μανώλη Μητσιά και Καρυοφυλλιάς Καραμπέτη, στο «Άλμα» θα δούμε την Μαριάννα Πολυχρονίδη (3,20, 23, 27 και 30 Μαρτίου) και τον Απόστολο Ρίζο (22, 29 Μαρτίου και 3 Απριλίου) ενώ στη Β’ Σκηνή του Θεάτρου Κεφαλληνίας έχει καθιερωθεί η σειρά Milk and Cookies τα Κυριακάτικα πρωινά, υπό την επιμέλεια του Θοδωρή Οικονόμου.

Τα παραδείγματα δεν εξαντλούνται εδώ (σίγουρα υπάρχουν κι άλλα), αλλά η τάση είναι ολοφάνερη: Mουσικές που κάποτε υποχρεώνονταν να μείνουν στο περιθώριο, βρίσκουν στο θέατρο την εναλλακτική τους. Και δεν είναι μόνο το θέατρο…Mουσικές που κάποτε υποχρεώνονταν να μείνουν στο περιθώριο, βρίσκουν στο θέατρο την εναλλακτική τους. Και δεν είναι μόνο το θέατρο…

«Αναμενόμενο» σου λένε οι επαγγελματίες διοργανωτές μουσικών event και λάιβ. Καταρχάς έχουν εξαφανιστεί οι μικροί και οι μεσαίοι χώροι, των 80 η των 100 ατόμων που διαθέτουν τις προδιαγραφές (ήχος, φωτισμό) για λάιβ. Χώροι που πάντοτε φιλοξενούσαν νεώτερους καλλιτέχνες ή μεσαίας εμβέλειας σχήματα που δεν έχουν την δυνατότητα να γεμίσουν μεγάλες αίθουσες ή που από τη φύση τους έχουν έναν πιο… προσωπικό, πιο εσωστρεφή χαρακτήρα. Η αγορά των λάιβ έχει κενά –και τα κενά κάποιος πρέπει να τα καλύψει.

Θεατρικές σκηνές, all day bistro (π.χ Black Duck) έως και εκκλησίες μπαίνουν στο συναυλιακό παιχνίδι κι αυτό μόνο έκπληξη δεν μας προκαλεί πλέον. Αν για παράδειγμα η Αγγλικανική Εκκλησία του Αγίου Παύλου ήταν κάποτε κάτι ξεχωριστό για τον ακροατή, τώρα πια αρχίζει και γίνεται μια καθημερινότητα που σιγά σιγά διαμορφώνει κι ένα νέο κοινό. Μέσα στο 2018 πέρασαν πολλά ονόματα από το «ιερό» της και η τάση συνεχίζεται και μέσα στο 2019 (στις 13 Μαρτίου θα παίξει εκεί ο Γερμανός πολυοργανίστας Moritz von Oswald, ενώ στις 13 Απριλίου θα παίξουν μερικά από τα επίλεκτα παιδιά της «Μικρής Άρκτου» οι Απόστολος Κίτσος/Μιχάλης Καλογεράκης).

Υπάρχει μια ακόμα παράμετρος που συνηγορεί σ’ αυτή την πιο «ελεύθερη» χρήση των χώρων, λένε όσοι ασχολούνται με την παραγωγή συναυλιών. Το εισιτήριο είναι φθηνό, ποτό δεν υπάρχει και η διάρκεια της παράστασης περιορίζεται (συνήθως) στα όρια ενός δίωρου. Όλα πιο άπλα, πιο καθαρά (χωρίς τσιγάρο σίγουρα), με αρχή, μέση και τέλος. Νωρίς. Και με την απαίτηση ενός συνειδητού ακροατή που ξέρει ποιον θέλει να δει και τι πάει να ακούσει.

Σημεία των καιρών μας θα πείτε και αντίρρηση καμιά. Από την άλλη, η ποικιλία των χώρων και η ευκολία εκ μέρους των καλλιτεχνών να συναντούν το κοινό τους χωρίς πολλά ταρατατζούμ (με μικρής κλίμακας παραγωγές) δημιουργεί το έδαφος για μια πολυφωνία που δίνει διέξοδο σε όλες τις «τάξεις»: Και οι νεώτεροι καλλιτέχνες βρίσκουν μια θέση στον ήλιο και οι «μεσαίου» βεληνεκούς καλλιτέχνες (που δεν μπορούν να γεμίσουν μεγάλους χώρους) έχουν εναλλακτική για να κάνουν λάιβ σε πιο τακτά διαστήματα.

Και η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει νέος καλλιτέχνης που να μην σου πει πόσο ασφυκτικός είναι ο χώρος των live. Πόσο περιορισμένος (κι ας φαίνεται το αντίθετο). Τα μικρά λαϊβάδικα της προκοπής (που έχουν τις ηχητικές και φωτιστικές προδιαγραφές να κάνουν λάιβ) μετριούνται στα δάχτυλα και οι συνθήκες που υπάρχουν ως τώρα απαιτούν επί πλέον ταλέντα- εκτός από τη φωνή: να έχεις μπράτσα να κουβαλάς, να είσαι ηλεκτρολόγος να συνδέεις, να είσαι και λίγο φωτιστής, λίγο ηχολήπτης, λίγο απ’ όλα …

Ευτυχώς οι δυναμικές της αγοράς αλλάζουν σιγά σιγά το τοπίο κι αυτή η κινητικότητα είναι από μόνη της μια παρηγοριά…Ένα καλό νέο για παράδειγμα είναι ότι ετοιμάζεται μια νέα μουσική σκηνή χαμηλά στην Ερμού, χώρος μικρός (80 θέσεων) «πολυμορφικός» (κατάλληλος και για μικρές θεατρικές παραστάσεις) και καλά εξοπλισμένος έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις ηχητικές και φωτιστικές προδιαγραφές που απαιτεί μια παράσταση της προκοπής. Αναμένουμε με χαρά. Μια ακόμα καλή είδηση είναι ότι το κενό που άφησε το κλείσιμο του Passport Κεραμεικός, έρχεται να καλύψει το «Πειραιώς 131» (του ομίλου «Αθηναϊκά Θέατρα») που μετά από μια πλήρη αναμόρφωση του εσωτερικού του, μετατράπηκε σε σύγχρονη μουσική σκηνή χωρητικότητας έως και 500 ατόμων (ορθίους και καθήμενους). Το πρόγραμμα ξεκινάει στις 15 Μαρτίου με Πέννυ Μπαλτατζή, ενώ οι επόμενοι καλεσμένο του είναι η Φωτεινή Βελεσιώτου και ο Χάιγκ Γιαζιτζιάν.

Χάρη Ποντίδα

Πηγή: tospirto.net