Tα Ντουέτα του Γιώργου Νταλάρα στο Ηρώδειο
Στη συναυλία με τον τίτλο «Γιώργος Νταλάρας – Μουσικά γενέθλια – Duets» θα τραγουδήσουν μαζί του συνοδοιπόροι του ερμηνευτές, με τους οποίους ο Γιώργος Νταλάρας συμπορεύθηκε αυτά τα 52 χρόνια της διαδρομής του στην ελληνική δισκογραφία, αλλά και αξιόλογοι καλλιτέχνες της νεότερης γενιάς, τραγουδώντας μαζί του κλασικά αλλά και απρόβλεπτα ντουέτα, με τη συνοδεία, όπως πάντα, μιας εξαιρετικής ορχήστρας, αποτελούμενης από σπουδαίους μουσικούς.
Με αφορμή τη συμμετοχή της στη συναυλία, μια από τις νεότερες ερμηνεύτριες, η Μαρίζα Ρίζου, συμμετέχει και στο αφιέρωμα του Ogdoo.gr στον Γιώργο Νταλάρα, καταθέτοντας τις δικές της απόψεις για κείνον.
«Είναι πάνω από ότι συμβαίνει μουσικά…»
Ήμουν αρκετά μικρή και νομίζω ότι ήταν στο τραγούδι που έκανε με την Αντιγόνη Ψυχράμη…
Εννοείτε το «Με λένε Πόπη» από το δίσκο του Goran Bregovic το 1997.
Ναι, ναι. Το οποίο τραγουδούσα με μανία και άκουγα με ασταμάτητες επαναλήψεις στο σπίτι. Το ζητούσα από τους γονείς μου, το λάτρευα. Έκτοτε τον ακούω σε όλα όσα βγάζει…
H πρώτη φορά που συνεργαστήκατε επί σκηνής ήταν στο αφιέρωμα στον Βασίλη Τσιτσάνη στο Καλλιμάρμαρο το 2018 ή υπάρχει και κάτι παλαιότερο;
Όχι, αυτή είναι η μοναδική φορά που έχουμε συνεργαστεί. Ήταν η πρώτη μου εμπειρία παρέα με τον Γιώργο Νταλάρα κι ήταν πάρα, πάρα πολύ ενδιαφέρουσα. Είναι πολύ ενδιαφέρον το πώς αυτός ο άνθρωπος είναι πάνω από ότι συμβαίνει μουσικά και το πώς το κάνει αυτό, με πολλή ησυχία, με πολύ τρόπο, με συνεργάτες να τον εκτιμούν και να τον αγαπούν. Και τελικά να είναι αυτός που είναι. Δεν είναι τυχαίο. Όταν κανείς συναναστρέφεται μαζί του, συνειδητοποιεί ότι δεν είναι καθόλου τυχαίο που αυτός ο άνθρωπος είναι αυτό που είναι για τη μουσική μας. Αυτό συνειδητοποιώ κι εγώ, παρατηρώντας πολύ λόγω της δουλειάς αυτούς τους ανθρώπους με τέτοια πείρα και με τέτοια πορεία, γιατί βλέπω τις επιλογές τους και τις κινήσεις τους. Με τη συνεργασία αυτή κατάλαβα αυτό, ότι πραγματικά δεν είναι τίποτα τυχαίο. Είναι σπουδαίος.
Από το υλικό του, που καλύπτει μια χρονική περίοδο 52 χρόνων, θα ξεχωρίζατε κάτι, όχι τόσο με την έννοια του αγαπημένου, όσο με την έννοια της καλλιτεχνικής επιρροής. Βέβαια εσείς είστε αρκετά μικρότερη, που σημαίνει πως δεν ζήσατε ένα σημαντικό μέρος του έργου του εν τη γενέσει του.
Είμαι αρκετά μικρή, εγώ είμαι του ’86. Ήμουνα στην ηλικία της Αντιγόνης Ψυχράμη, όταν πρωτοάκουσα το τραγούδι του Bregovic και συνδέθηκα. Μετά τον ακολουθούσα βέβαια για χρόνια. Μου είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσω κάτι, γιατί είναι σαν να ρωτάς κάποιον «ποιο είναι το αγαπημένο σου τραγούδι ή η αγαπημένη σου ταινία;» Δεν μπορείς να διαλέξεις, γιατί υπάρχει τέτοια πληθώρα σπουδαίων τραγουδιών. Επίσης, ο άνθρωπος είναι πολύ τεχνίτης τραγουδιστικά και ερμηνευτικά, πέρα από την πορεία του και τις επιλογές του, που είναι όλα ένα κι ένα. Είναι τρομερό το πώς ελίσσεται μέσα στα είδη και μέσα στις μουσικές. Και πως δεν είναι ξένος μέσα σε αυτά που επιλέγει να πει, ακόμα κι αν είναι πολύ διαφορετικά από τα προηγούμενα που έχει διαλέξει.
Εσείς έχετε κάποιο τραγούδι του που να λέτε στα προγράμματά σας;
Δεν θυμάμαι τώρα… Το «Μια βραδιά στο Λεβερκούζεν» έχω πει, αλλά δεν έχει σημασία το τι έχω πει εγώ.
Ο λόγος που έκανα τις δυο προηγούμενες ερωτήσεις, είναι γιατί νομίζω πως είναι ενδιαφέρον να δούμε ποια τραγούδια και ποια έργα επηρέασαν περισσότερο τις νεότερες γενιές.
Νομίζω πως δεν γίνεται να μην έχει επηρεάσει κάποιους που τον ακούν και τον παρατηρούν για χρόνια. Μπορεί να μην είναι φανερή η επιρροή, αλλά πολλούς ανθρώπους που θαυμάζω χρόνια ακολουθώ και παρακολουθώ, εννοώ τις κινήσεις τους και δεν υπάρχει περίπτωση να μην υπάρχει η επιρροή τους σε κινήσεις μου ή στις επιλογές μου ή ακόμα και στον τρόπο που μπορεί να τραγουδήσω κάτι. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην είναι εκεί κάπου. Δεν σημαίνει ότι επειδή δεν υπάρχει τραγούδι, δεν υπάρχει εκείνος. Σίγουρα υπάρχει εκείνος και η ύπαρξή του κάπου.
Εν τέλει, ποιος θεωρείτε πως είναι ο ρόλος του Γιώργου Νταλάρα στο ελληνικό τραγούδι όλα αυτά τα χρόνια;
Πιστεύω πως όταν ένας άνθρωπος έχει πραγματικό κόσμο και είναι μια προσωπικότητα και μια στιβαρή καλλιτεχνική ύπαρξη, όπως είναι ο Γιώργος Νταλάρας, είναι χρήσιμο να υπάρχει σε αυτή τη ζωή, σε αυτή τη χώρα και σε αυτή τη μουσική. Είναι χρήσιμο για όλους. Και για αυτούς που θα συμφωνήσουν με τις κινήσεις του και αυτούς που θα διαφωνήσουν.
Θα ήταν χαρά μου μελλοντικά, απλώς επειδή εγώ είμαι πολύ νέα ακόμα στο χώρο, δεν κάνω συνεργασίες. Προτιμώ να γίνουν όταν θα είμαι κι εγώ πολύ πιο στιβαρή, ώστε να μπορώ να σταθώ επάξια δίπλα σε μία τέτοια προσωπικότητα και να είναι η σωστή στιγμή.
Γι’ αυτό το λόγο δεν έχω κάνει και καμία συνεργασία. Ενώ θα ‘θελα πολύ και με πολλούς ανθρώπους και σαφέστατα και με τον κύριο Νταλάρα, θεωρώ πως είναι λάθος για μένα μια τέτοια συνεργασία αυτή τη στιγμή. Αλλά φυσικά θα ‘τανε μεγάλη μου χαρά και μεγάλη μου τιμή ΑΝ γίνει κάποια στιγμή…
