Για άλλη μια χρονιά το Φεστιβάλ συστήνει στο αθηναϊκό κοινό κλασικές, αλλά και νέες φωνές του παγκόσμιου θεάτρου. Αυτό που ενώνει φέτος τις παραστάσεις είναι ένα ουσιαστικό ενδιαφέρον για την πολιτική κατάσταση του σήμερα. Οι παραγωγές αντλούν υλικό από πολύ διαφορετικά μεταξύ τους κείμενα, από το έργο του Τσέχοφ μέχρι άρθρα από τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Αμερικής.
Αλλά και η φόρμα των παραστάσεων καλύπτει ένα μεγάλο φάσμα τεχνικών: Οι «Τρεις Αδελφές» παρουσιάζονται στη νοηματική, ο Ούγγρος Κορνέλ Μουντρούτσο φέρνει στη σκηνή ένα ρηξικέλευθο κινηματογραφικό κώδικα, τεράστιες μαριονέτες που αναπαριστούν κομμουνιστές ηγέτες περιφέρονται σε ένα ψεύτικο δάσος κάπου στην Κολομβία διά χειρός Mapa Teatro, ο Jaha Koo βάζει ηλεκτρικούς βραστήρες ρυζιού να αφηγηθούν τη ζωή στη σύγχρονη Κορέα.
Πολλές παραστάσεις επίσης καταφέρνουν να είναι συγχρόνως πολιτικές και διασκεδαστικές, όπως για παράδειγμα το αμερικάνικο «Κυνήγι της Ευτυχίας» μέσα σε ένα γελοίο σαλούν τύπου γουέστερν από τους Nature Theater of Oklahoma που έρχονται πρώτη φορά στην Ελλάδα.
Αναλυτικότερα:
Από τις 1 έως 3 Ιουνίου θα παρουσιαστούν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών διασκευές έργων του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν σε μια παράσταση υπό τον τίτλο «Μετά την πρόβα – Περσόνα» (Oλλανδία, 2012). Ο διεθνώς καταξιωμένος Βέλγος σκηνοθέτης Ίβο βαν Χόβε, ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα του ευρωπαϊκού θεάτρου, διασκευάζει για τη σκηνή δύο ταινίες του Μπέργκμαν. Έχοντας μελετήσει σε βάθος την εργογραφία του μεγάλου Σουηδού και με διασκευές άλλων μπεργκμανικών έργων στο ενεργητικό του, στο δίπτυχο «Μετά την πρόβα – Περσόνα» εξετάζει τη λεπτή γραμμή που χωρίζει τη φαντασία από την πραγματικότητα, το άρρωστο από το λεγόμενο «φυσιολογικό». Η ένταση, η ασυμβίβαστη διάθεση, αλλά και η βαθιά κατανόηση απέναντι στην ανθρώπινη συνθήκη διαπνέουν αυτά τα δύο έργα, τα οποία εξετάζουν πώς η τέχνη νοηματοδοτεί τη ζωή μας και την κοινωνία. Σε μια σχεδόν γυμνή σκηνή, με μινιμαλιστική απλότητα, ο βαν Χόβε βάζει δύο ιστορίες κάτω από το μικροσκόπιο. Στο «Μετά την πρόβα» ο σκηνοθέτης Χέντρικ Βόγκλερ οργανώνει τη ζωή του με βάση τους περιορισμούς της πρόβας. Η δουλειά του τον απορροφά ολοκληρωτικά και έτσι οι πρόβες μετατρέπονται σε ημερολογιακές καταγραφές. Η πραγματική ζωή, όμως, δεν μπορεί να μείνει απρόσβλητη από εξωτερικούς παράγοντες. Η αγάπη, η φθορά και ο θάνατος υπεισέρχονται στο φαινομενικά απόρθητο φρούριο των προβών με τη μορφή δύο γυναικών, της Ρέιτσελ και της Άννας. Στην «Περσόνα» μια ηθοποιός, ενώ παίζει πάνω στη σκηνή, παύει ξαφνικά να μιλάει. Στο μυαλό της οι ρόλοι που υποδύεται ταυτίζονται με τους ρόλους της καθημερινότητας. Για ακόμα μια φορά, η πραγματική ζωή επεμβαίνει βίαια και αποσπά τον άνθρωπο από το ελεγχόμενο, ασφαλές πεδίο του θεάτρου. Η σύγκρουση της ηθοποιού με τις προσδοκίες των άλλων θα οδηγήσει σε μια βαθιά ρήξη με το περιβάλλον της, συμπαρασύροντας τον γιατρό και τη νοσοκόμα που τη φροντίζουν.
Με ελληνικούς υπέρτιτλους
Τις ίδιες ημέρες (από την 1η έως τις 3 Ιουνίου) στην ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260 η ομάδα του Nature Theater of Oklahoma – EnKnapGroup παρουσιάζει το «Το κυνήγι της ευτυχίας»(ΗΠΑ, 2017). Οι Πάβολ Λίσκα και Κέλλυ Κούπερ, ιδρυτές της βραβευμένης με Obie ομάδας Nature Theater of Oklahoma, πραγματεύονται τον μύθο και την παρακαταθήκη του αμερικανικού ονείρου. Μέσα σε ένα σαλούν, ένας μεξικανός μπάρμαν, ένας αυστριακός πωλητής, η αναπαράσταση μιας «ειρηνευτικής επέμβασης» στη Βαγδάτη, ένα μαγικό φίλτρο και καουμπόικοι χοροί, χαρούμενοι όσο και ανατριχιαστικοί, συνθέτουν ένα θεοπάλαβο σύμπαν, μια παρωδία των αμερικανικών κλισέ και των σπαγγέτι γουέστερν. Το ιδρυτικό έγγραφο του αμερικανικού κράτους, η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, ορίζει την «επιδίωξη της ευτυχίας» ως ένα από τα αναφαίρετα δικαιώματα του ανθρώπου, το οποίο οι κυβερνήσεις είναι υποχρεωμένες να προασπίζουν. Τι ορίζουμε όμως ως ευτυχία; Σε ποιες σκοτεινές περιοχές την κυνηγά ο καθένας μας; Σε ποια μακρινά σύνορα θα περιπλανηθούμε για να την ανακαλύψουμε; Μήπως η αναζήτησή της θα καταλήξει σε ένα ανίερο χολιγουντιανό μπλοκμπάστερ; Το νεοϋορκέζικο Nature Theater of Oklahoma, που δανείζεται το όνομά του από την Αμερική του Κάφκα, συνεργάζεται με έξι εκπληκτικούς χορευτές της διεθνώς αναγνωρισμένης σλοβενικής ομάδας EnKnapGroup και δημιουργεί ένα σουρρεαλιστικό παραμύθι για τον βίαιο δυτικό επεκτατισμό.
Με αγγλικούς και ελληνικούς υπέρτιτλους
Στις 7 & 8 Ιουνίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ο αγαπημένος του ελληνικού κοινού Julien Gosselin (γοήτευσε το κοινό του Φεστιβάλ με τη σκηνοθεσία του 2666 του Μπολάνιο το 2016, αλλά κυρίως με τα Στοιχειώδη σωματίδια του Ουελμπέκ το 2017) έρχεται και πάλι, αυτή τη φορά με το «1993» του Ωρελιάν Μπελανζέ (Γαλλία, 2017). Ο Ζυλιέν Γκοσλέν, νεότατος Γάλλος σκηνοθέτης,. Ο 30χρονος δημιουργός επανέρχεται φέτος με το έργο 1993 του ανερχόμενου Γάλλου συγγραφέα Ωρελιάν Μπελανζέ. Συγγραφέας και σκηνοθέτης αφιερώνουν την παράσταση στις σύγχρονες ευρωπαϊκές μυθολογίες με όχημα τα δύο διασυνοριακά τούνελ που σφράγισαν, με την εμφάνισή τους, το τέλος της χιλιετίας. Το πρώτο, στα γαλλοελβετικά σύνορα, από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικών Ερευνών (CERN), είναι έδρα ενός τεράστιου επιταχυντή σωματιδίων. Το άλλο, κάτω από τη Μάγχη, γεφυρώνει τον θαλάσσιο βραχίονα που χωρίζει την Ευρώπη στα δύο, δημιουργώντας μια συμβολική ήπειρο. Μονολότι τα δύο αυτά τούνελ αρχικά συνδέθηκαν με μια αφήγηση «επιτεύγματος», σήμερα έχουν ταυτιστεί με αδιέξοδα προβλήματα συνεργασίας. Τελευταίο επεισόδιο σε αυτή τη νέα μυθολογία είναι το στρατόπεδο συγκέντρωσης προσφύγων και μεταναστών στο Καλαί. Εντέλει φαίνεται ότι και οι δύο αυτές εδαφικές διεισδύσεις, αντί να ομαλοποιήσουν, απορρύθμισαν τις ροές ανθρώπων και εμπορευμάτων, κλονίζοντας ίσως ριζικά τον μύθο της «ενωμένης Ευρώπης».
Με ελληνικούς υπέρτιτλους
Στις 15 & 16 Ιουνίου στην Πειραιώς 260 Δ το Novosibirsk State Academic Drama Theatre και ο Τιμοφέι Κουλιάμπιν παρουσιάζουν τις «Τρεις αδελφές» του Τσέχοφ (Ρωσία, 2015). Ο Κουλιάμπιν, ανερχόμενο αστέρι της θεατρικής σκηνής της Ρωσίας, παρουσιάζει το εμβληματικό έργο του Τσέχοφ σε μια παράσταση ποιητικού ρεαλισμού, με παραδοσιακού τύπου δραματουργία, κάνοντας μία μόνο σημαντική παρέμβαση: ο σκηνοθέτης αφαιρεί τον λόγο από τους χαρακτήρες. Σε μια απόδοση εξολοκλήρου στη νοηματική γλώσσα, η ελάχιστη κίνηση, το παραμικρό βλέμμα, το τρίξιμο του πατώματος, το κλείσιμο της πόρτας, όλα αποκτούν μια ειδική σημασία. Όλως παραδόξως, η απουσία προφορικής γλώσσας, αντί να αποδυναμώνει την επικοινωνία των τσεχοφικών ηρώων, την ενισχύει. Η δυσκολία των χαρακτήρων να επικοινωνήσουν μεταξύ τους –συστατικό στοιχείο του έργου– εξουδετερώνεται όταν καμία λέξη δεν μπορεί να ειπωθεί φωναχτά. Η σιωπή, ως νέα συνθήκη ύπαρξης, φέρνει τους χαρακτήρες πιο κοντά μεταξύ τους, ενώ συγχρόνως τους απομoνώνει από τον υπόλοιπο κόσμο.
Στη ρωσική νοηματική, με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους
Από τις 20 έως τις 22 Ιουνίου στην Πειραιώς 260 Η, θα δούμε την «Απομίμηση ζωής»(Ουγγαρία, 2016). Ο Ούγγρος δεξιοτέχνης του θεάτρου και του κινηματογράφου (Λευκός θεός) και καλλιτεχνικός διευθυντής του Proton Theatre, Κορνέλ Μουντρούτσο, θέτει το ερώτημα κατά πόσον μπορούμε να ορίσουμε τη μοίρα μας ή αν αυτή είναι προδιαγεγραμμένη. Ένας άντρας εμφανίζεται στο διαμέρισμα μιας γυναίκας στη Βουδαπέστη, με σκοπό να της κάνει έξωση. Στην πορεία, ο ήρωας έρχεται αντιμέτωπος με τη συνείδησή του, αλλά και με τα σκοτεινά μυστικά του διαμερίσματος. Εγκλωβισμένοι σε μια ζωή αυτοματοποιημένων συνηθειών, μακριά από κάθε σύνδεση με την τρέχουσα κοινωνικοπολιτική κατάσταση, οι χαρακτήρες του έργου ζουν μια «απομίμηση ζωής», όπως μαρτυρά και ο τίτλος. Εν μέσω μιας διαδικασίας έξωσης, το διαμέρισμα γίνεται ο μικρόκοσμος ενός περιθωριοποιημένου κοινωνικού στρώματος, μιας τάξης που έχει μάθει ότι η αδικία είναι το αυτονόητο και το αναμενόμενο.
Με ελληνικούς υπέρτιτλους
Από τις 22 έως τις 24 Ιουνίου στην ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260 Ε θα παρουσιαστεί το «Cuckoo» (Ν. Κορέα, 2017) του 33χρονου Νοτιοκορεάτη σκηνοθέτη και συνθέτη Γιάχα Κου. Το έργο ενσωματώνει στοιχεία από διαφορετικά είδη τέχνης, από πολυμέσα και περφόρμανς μέχρι βίντεο, μουσική, κείμενα και εγκαταστάσεις. Στη νέα του παράσταση-διάλεξη, «Cuckoo», ο καλλιτέχνης επιχειρεί ένα ταξίδι στα τελευταία είκοσι χρόνια της ιστορίας της Νότιας Κορέας, ανοίγοντας έναν αστείο όσο και γλυκόπικρο διάλογο με τρεις νοήμονες, ομιλούσες μηχανές μαγειρέματος ρυζιού.
Πριν από είκοσι χρόνια, η Νότια Κορέα βίωσε μια μεγάλη οικονομική κρίση, ανάλογη με αυτήν που πλήττει την Ευρώπη σήμερα. Ο δημιουργός συνομιλεί με τις τρεις μηχανές για το πόσο καταλυτικά επηρέασε η κρίση τη δική του γενιά, για την ανεργία, τη μοναξιά και την έντονη αίσθηση απομόνωσης που βιώνει ο ίδιος και οι συνομήλικοί του – ένα συναίσθημα που αποδίδει με την αμετάφραστη σε άλλες γλώσσες λέξη golibmuwon, η οποία χαρακτηρίζει τις ζωές πολλών νεαρών συμπατριωτών του.
Με ελληνικούς υπέρτιτλους
Από τις 5 έως τις 7 Ιουλίου στην ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260 Δ το Mapa Teatro παρουσιάζει τον «Αποχαιρετισμό» (Κολομβία, 2017). Παράσταση που συνδυάζει θέατρο, εγκατάσταση και οπτικοακουστικά υλικά, «Ο αποχαιρετισμός» είναι το τελευταίο μέρος του τρίπτυχου «Ανατομία της βίας στην Κολομβία», το οποίο εξετάζει τις διάφορες πτυχές της βίας στη συγκεκριμένη χώρα. Η Χάιντι Αμπντερχάλντεν και ο αδελφός της Ρολφ, που διευθύνουν το Mapa Teatro, παρουσιάζουν τη δική τους εκδοχή για το φάντασμα της κολομβιανής επανάστασης, σ’ ένα σκηνικό που παραπέμπει σε τροπικό δάσος. Στα τέλη του 2016 υπογράφεται ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ της κυβέρνησης της Κολομβίας και της παλαιότερης ενεργής επαναστατικής οργάνωσης της Ν. Αμερικής, των Επαναστατικών Ενόπλων Δυνάμεων της Κολομβίας (FARC), βάζοντας τέλος σε 52 χρόνια εμφύλιας διαμάχης. Ξαφνικά τα στρατόπεδα των ανταρτών ανοίγουν για δημοσιογράφους από ολόκληρο τον κόσμο και μετατρέπονται σε εθνογραφικά μουσεία. Τα εμβλήματα και οι πρακτικές μιας επανάστασης που απέτυχε εκτίθενται στο κοινό. Μετά από μισό αιώνα πολέμου, η υπογραφή της ειρήνης σηματοδοτεί το τέλος μιας ουτοπίας, τον αποχαιρετισμό στο παλαιότερο επαναστατικό όνειρο της Λατινικής Αμερικής.
Με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους
Από τις 8 έως τις 10 Ιουλίου στην ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260 Η, το τρομερό παιδί της πολωνικής σκηνής, ο Κριστόφ Βαρλικόφσκι, διασκευάζει ξανά έναν από τους αγαπημένους του συγγραφείς, σε μια παράσταση που θα κάνει πρεμιέρα στη Βαρσοβία τον Ιούνιο του 2018. Τίτλος του έργου το «We Are Leaving». Μετά το «Κρουμ», βασισμένο στο ομώνυμο θεατρικό του Χανόχ Λεβίν, που παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ Αθηνών 2008 και τιμήθηκε με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Θεάτρου, ο Βαρλικόφσκι καταδύεται εκ νέου στο θεατρικό σύμπαν του σπουδαίου ισραηλινού δραματουργού. Στην παράσταση ο σκηνοθέτης εστιάζει σε όλους εκείνους που έχουν να επιλέξουν μεταξύ δύο πραγμάτων: είτε να αφεθούν στη μοίρα τους και να πεθάνουν είτε να φτιάξουν τις βαλίτσες τους και να φύγουν όσο το δυνατόν πιο μακριά, με άγνωστο προορισμό. Το κείμενο του Λεβίν λειτουργεί ως αφετηρία πάνω στην οποία δομείται η παράσταση. Ο υπότιτλος του έργου –Κωμωδία με οκτώ κηδείες– έχει μια σχεδόν μουσική ποιότητα, που αντανακλάται στην καλοκουρδισμένη «ορχήστρα» του Βαρλικόφσκι, τους εξαιρετικούς ηθοποιούς που συνεργάζονται με τον σκηνοθέτη εδώ και χρόνια. Ακόμα και όταν δεν βρισκόμαστε σε καιρούς πολέμου, η ζωή μας δεν είναι άμεσα συνυφασμένη με την ειρήνη, γι’αυτό και αναγκαζόμαστε να «φύγουμε», όπως μοιάζει να υπονοεί η παράσταση: «Δεν είναι ώρα για συμβιβασμούς. Τουναντίον, είναι ώρα να φεύγουμε – ας φύγουμε εδώ και τώρα!»
Με ελληνικούς υπέρτιτλους
πηγή: tospirto.net
