Η πρώτη φλόγα για την «Ελένη» του Γιάννη Ρίτσου, όπως την ενσαρκώνει ο Βασίλης Παπαβασιλείου, άναψε το 1999 στη θεατρική βραδιά που παρουσιάστηκε στην Πνύκα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, με τίτλο «Ο κύριος Γιάννης Ρίτσος». Στην ολοκληρωμένη εκδοχή της, η παράσταση παρουσιάστηκε το 2001 και το 2009, ξαναγεννιέται κάθε οχτώ χρόνια δηλαδή, και επιστρέφει πιστή στο ραντεβού της και φέτος, στο Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν στη σκηνή της οδού Φρυνίχου (από τις 18 Νοεμβρίου).
Ο Βασίλης Παπαβασιλείου λέει για το κείμενο:
Oι αρχαιόθεμοι «γυναικείοι μονόλογοι» της «Τέταρτης Διάστασης». Τα κομμάτια αυτά παίζονται από γυναίκες ηθοποιούς με λαμπρά συνήθως αποτελέσματα (προσωπικά μου έχει τύχει να θαυμάσω κάποια από τα αποτελέσματα αυτά), τα οποία όμως παραπέμπουν μοιραία στον κλειστό κόσμο του «ψυχολογικού θεάτρου». Η ταύτιση του φύλου του ερμηνευτή με το φύλο της θεατρικής «περσόνα», είναι υπεύθυνη, κατά τη γνώμη μου, γι’ αυτή την παραπλανητική αναγωγή. Γιατί παραπλανητική; Μα γιατί ο Ρίτσος είναι πολύ πιο κοντά στον αρχαίο συνάδερφό του παρά στον Τένεση Ουίλιαμς. Θα’ λεγε κανείς ότι ο Ουίλιαμς είναι γι’ αυτόν η αφετηρία, για να αναπλεύσει τον ποταμό του θεάτρου και να συναντήσει τον Ευριπίδη. Το θέατρο του Ρίτσου είναι ένα θέατρο γλώσσας και ιδεών. Το ανθρώπινο πάθος , είτε τη «γυναικεία» ψυχή αφορά είτε την «ανδρική», φωτίζεται στοργικά και συνάμα ανελέητα ως έρμαιο μιας υπέρτερης διαπλοκής δυνάμεων, που φέρουν τα ωραία ονόματα Πόθος, Δόξα, Ομορφιά, και συνθέτουν το δίχτυ της Μοίρας μας.
Στους μονολόγους του Ρίτσου το πάθος δεν εκτίθεται ως άμεσο βίωμα, αλλά ως αναδρομή. Όχημα αυτής της αναδρομής είναι η γλώσσα. Κάτι περισσότερο : η γλώσσα και το παιχνίδι της είναι η μόνη ταυτότητα των ηρώων του. Η κατά συνθήκη ονομασίες Αίας , Ορέστης, Ελένη κτλ. δε σηματοδοτούν ατομικές οντότητες αλλά κόμπους του Μύθου, ή μ’ άλλα λόγια της ακατάλυτης δύναμης του Απρόσωπου που εξυφαίνει, που πλέκει τη μικρή ζωή του καθενός μας. Τι άλλο έκανε η αρχαία τραγωδία;
Συντελεστές: Σκηνοθεσία: Βασίλης Παπαβασιλείου. Σκηνογραφία: Μαρί-Νοέλ Σεμέ. Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ. Καλλιτεχνική συνεργάτις- Εκτέλεση παραγωγής: Νικολέτα Φιλόσογλου.
Παίζουν: Βασίλης Παπαβασιλείου και Νίκος Σακαλίδης
INFO: Παράσταση: «Ελένη» του Γιάννη Ρίτσου. Έναρξη: 18 Νοεμβρίου. Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν | Φρυνίχου 14, Πλάκα
πηγή: tospirto.net
